Bizans döneminde 6. yüzyılda Kariye Kilisesi olarak inşa edilen bina, İstanbul'un fethinden sonra 1511'de Sultan II. Bayezid'in sadrazamlarından Atik Ali Paşa tarafından camiye çevrildi. Tarihi yapı, “Atik Ali Paşa Camii" veya "Kariye Camii" olarak anılmaya başlandı. Ancak CHP’nin tek partili iktidarı döneminde Bakanlar Kurulu’nun 2 Ağustos 1945 tarihinde aldığı kararla müzeye çevrildi.
YENİDEN İBADETE AÇILACAK
Kariye Camii, 2020 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildi. Ardından Osmanlı döneminde kullanılan mihrabı elden geçirilen Kariye Camii, dış mekândaki restorasyonun tamamlanmasıyla ibadete hazır hale getirildi. Restorasyon işlemleri devam sürerken Kariye Camii müze olarak ziyarete açık tutuldu. Restorasyonun tamamlanmasının ardından ibadete açılmasına karar verilen 79 yıldır müze olarak kullanılan Kariye Camii’ndeki çalışmalar tamamlandı. Yüzde 100 yün, özel tasarım kırmızı halılarla döşenen tarihi caminin önümüzdeki günlerde ibadete açılması için çevre düzenlemeleri yapılıyor. Ayrıca camiinin
restorasyonu sırasında tarihi Kariye caminin içinde yer alan mozaik ve fresklerin özgünlüğünün korunduğu görüldü.
KARİYE CAMİİ’NİN MİMARİ YAPISI
Kariye Camii, 5 ana mimariden oluşan, farklı dönemlerde geçirdiği büyük inşa ve restorasyon çalışmalarından sonra bugünkü şeklini aldı. İçerisindeki mozaik dekoratif öğelerle güçlendirilen Kariye Camii, dışarıdan bakıldığında taş ve tuğla duvarlarıyla sade bir yapı gibi görünüyor. Kubbesinin sadece kasnağı orijinal olarak bugüne gelen Kariye Camii’nin yıkılan kubbesi ahşaptan yapılarak üzeri alçı ile kaplanmıştı. Uzunlamasına dikdörtgen bir yapıya sahip olan tarihi caminin içerisinde 16 adet pencere yer alıyor. Camideki bu pencerelerin ise içerdeki bölümün aydınlatılması için uzun şekilde yapıldığı biliniyor. Zemininde ve duvarlarında mermer kullanılan tarihi caminin iç mekân süslemelerinde mozaik ve freskler bulunuyor. Kiliseden dönme Kariye Camii'nde 79 yıl sonra ilk namazın kılınması ile birlikte Kariye caminin hemen ön tarafında Fatih Belediyesi tarafından yaptırılan şehir parkı da caminin güzelliğine ve görüntüsüne değer katıyor.
