Türkiye’nin ihracat yıldızlarından biri olan kuru incir, Avrupa Birliği sınırlarında bir kez daha zehirli küf toksinleri nedeniyle durduruldu. AB’nin gıda güvenliği sistemi RASFF, Kasım ayının ikinci haftasında Türkiye’den giden ürünlerle ilgili peş peşe uyarılar yayımladı. Sadece 3 gün içinde 8 farklı sevkiyat, yüksek aflatoksin ve okratoksin A tespiti nedeniyle reddedildi.

4 GÜNDE 9 PARTİ UYGUNSUZ BULUNDU
10–13 Kasım 2025 tarihleri arasında Almanya, İtalya ve Bulgaristan gümrük kapılarında yapılan denetimler, toksin seviyelerinin AB limitlerini defalarca katladığını gösterdi. Reddedilen partiler arasında hem konvansiyonel hem organik kuru incir sevkiyatları yer aldı.

SINIR REDDİNE GİDEN SEVKİYATLAR
10 Kasım – 14 Kasım 2025 arasında AB ülkelerinin bildirdiği reddedilen partiler:
İtalya: Aflatoksin – sınır reddi
Almanya: Aflatoksin – sınır reddi
Bulgaristan: Okratoksin A – sınır reddi
İtalya: Aflatoksin B1 + Okratoksin A (iki ayrı parti)
Almanya: Organik incirde aflatoksin
Almanya: Organik incirde okratoksin
İtalya: Aflatoksin B1 + Okratoksin A
Bu tabloda dikkat çeken en kritik nokta, bazı partilerde toksin seviyelerinin limitin 19 kata kadar çıkması.

AFLATOKSİN VE OKRATOKSİN NEDEN TEHLİKELİ?

/> Aflatoksin, özellikle kuru meyvelerde görülen ve karaciğer hasarıyla ilişkilendirilen bir mikotoksin.
Okratoksin A ise böbrek fonksiyonlarını etkileyen, düşük tolerans limitleri nedeniyle AB tarafından en sık takip edilen toksinlerden biri.
Her iki toksin de Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen potansiyeli yüksek bileşikler arasında sınıflandırılıyor.

LİMİTLER KATLANARAK AŞILDI
İtalya’nın 11 Kasım laboratuvar analizleri incelendiğinde tablo daha da çarpıcı hale geliyor:
• Aflatoksin B1:
Ölçülen: 117,3 µg/kg – Limit: 6 µg/kg
Durum: ~20 kat fazla
• Toplam Aflatoksin:
Ölçülen: 126,2 µg/kg – Limit: 10 µg/kg
Durum: ~12 kat fazla
• Okratoksin A:
Ölçülen: 127 µg/kg – Limit: 8 µg/kg
Durum: ~16 kat fazla
10 Kasım Almanya bildiriminde durum daha da vahim:
• Okratoksin A:
Ölçülen: 155 µg/kg – Limit: 8 µg/kg
Durum: ~19 kat fazla

TÜRK İNCİRİNDE SÜREN GÜVENLİK SORUNU
Kuru incirde aflatoksin sorunu yıllardır bilinen ve üretim koşullarından depolamaya kadar uzanan yapısal bir problem. AB sınır reddi kararlarının bu sıklıkta artması, ihracatta ciddi prestij kaybı ve ekonomik zarar anlamına geliyor. Uzmanlara göre çözüm, tarladan raflara kadar uzanan tam entegre bir kontrol sistemi kurulması.