Namazlarımızı daha derin ve anlamlı bir hale getirmek bizlerin elinde. İbadetin en önemli unsuru samimiyettir. Kalpten gelen samimi bir ibadet ise en değerli ibadettir. Namaz kılmadan önce şu öneriler dikkate değer:
1. Nasıl Kıldığınıza Dikkat Edin
Bu, namazlarımızdaki duruş ve hareketlerimizle ilgili. Örneğin secdede iken, ayaklarınızın yerden kalkıp kalkmadığına dikkat edebilirsiniz. Ya da rükûdan sonra secdeye gitmeden önce tam olarak doğrulmaya. Namazlarımızı kılarken ufak da olsa farklılıklar olabileceğinden tüm rükunlara ait detaylardan bahsetmeyeceğiz. Ancak namazlarımızı nasıl kılmamız gerektiği söylenmişse bizlerin aynı o şekilde namaz kılması gerekiyor.
Bunu başarmanın bir yolu da her rükunu yavaş yavaş eda etmek. Özellikle hızlı bir okuyucuysanız ve namazlarınız genelde hızlıca bitiveriyorsa, bu, sizler için durup düşünmeniz gereken bir mesele. Yavaş kılmak, -doğal olarak- Kur’an-ı Kerim’i biraz daha yavaş okumak ya da –örneğin secdede- normalden birkaç saniyede daha fazla durmak anlamına geliyor. İnşa’allah, bu şekilde, namazlarımız da rahatlayacak ve zihinlerimiz, namazı acelece kılmak yerine, Allah sübhanallahu ve teala’yı memnun etmenin vermiş olduğu duyguyla huzur bulacak. Ayrıca namazı yavaş kılmanın namazda huşuyu yakalamanıza sizi bir adım daha yaklaştırdığını fark edeceksiniz biiznillah.
2. Okuduklarınızın Farkına Varın
Okuduklarımızı anlamak için birer âlim olmamıza gerek yok. En azından namazda okuduklarımızı anlamaya çalışmalıyız. Örneğin Fatiha suresi hepimizin namazlarda okuduğu bir sure. Peki, bizler “İyyâke na’budü ve iyyâke neste’în”( Ancak sana kulluk eder ve yalnız senden yardım dileriz.) ne anlama geliyor, biliyor muyuz? Fatiha suresi, nispeten kısa ve hatırlaması da kolay bir sure.
Tamamı olmasa da namazlarımızda okuduklarımızı anlamaya başladığımızda, anladıklarımız sayesinde (Allah sübhanallahu ve teala’nın da lütfuyla) namazlarımızdaki hoşluğun farkına varacağız. Bu sayede Allah sübhanallahu ve teala’ya daha da yakınlaşmış olacağız.
Dahası, Nas, Felak ve Asr gibi farklı ayet ve surelerin anlamlarını bilmemiz namazlarımızda daha iyi odaklanmamıza yardımcı olur. Bu sureler kısa ancak içinde derin anlamlar taşıyan sureler.
Türkçe meallerinin yanında sureler hakkında ekstra bilgiler de –nerede nazil olduğu, Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem’in bu ayeti hangi olaydan sonra bizlere aktardığı- bulunuyor.
Tam da bu yüzden mealli Kur’an-ı Kerim alınması öneriliyor ki bu sayede surenin anlamını bilmenin yanında surenin nazil oluş sebebini de bilebilelim. Böylelikle, inşa’allah, namazlarımızdan almış olduğumuz lezzeti de arttırmış olacağız.
3. Düşmanınızı Tanıyın
Hepimiz biliyoruz ki düşmanımız, şeytan. Allah sübhanallahu ve teala’nın lütfuyla namazlarımızı eda edebilecek bir konumdayız ancak bu, şeytanı bizleri engellemekten alıkoymuyor. Hadisi şerifte belirtildiğine göre namazda omzumuza oturan şeytanın adı “Hanzep”tir. Bizler namazlarımıza başlar başlamaz bizleri rahatsız etmek için her şeyi yapar. Namazdayken, kendimizi alışveriş listesini ya da günün geri kalanında neler yapacağımızı düşünürken
bulmamız, şeytanın bu oyunu yüzündendir.
Amr İbnü’l-Âs, Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e;
“Şeytan benimle namazım ve okuyuşum arasına girdi” deyince, Hz. Peygamber (s.a.s) cevap olarak şöyle buyurmuştur:
“O, kendisine Hanzeb denilen bir şeytandır. Seninle ibadetinin arasına girdiğini hissettiğin zaman, onun şerrinden Allah’a sığın.”
| Müslim, Selâm, 68
Eğer şeytanın bu hilelerini anlayabilirsek, tuzaklarına düşmekten ve namazlarımızda zihnimizde dolaşmasından da kaçınmış oluruz.
4. Odaklanın
Verilen bir görevi yerine getirirken, okulda, üniversitede ya da işte bir projeyi tamamlarken dikkatimizin dağılmadığından emin olmak için yapmamız gereken nedir? Namaz kılarken de bu, kendimizi çevremizden biraz olsun soyutlamak ve sessiz bir yere gitmek olabilir. Yani namaz süresince odaklanmamıza, dünyayı bir an olsun yok saymamıza yardımcı olacak herhangi bir şey.
Pek çok kimse birkaç dakikalığına da olsa oturup namazı beklemeyi ve zikir çekmeyi faydalı buluyor. İnşa’allah bu şekilde odaklanmak, dünyayı ve yapmamız gereken bazı şeyleri bir süreliğine unutup namaz kılmamıza yardımcı olacaktır. Böylelikle namazımız başlar başlamaz bir odaklanma içinde olabileceğiz.
5. Kılmakta Olduğunuz Bu Namazın Ne Kadar Önemli Olduğunun Farkına Varın
Kılmakta olduğumuz bu namazın Allah sübhanallahu ve teala’nın Kıyamet Günü’nde bizleri sorguya çekeceği namaz olduğunu düşünelim. Bu, namazlarımızda aradığımız teslimiyeti ve konsantrasyonu bulmamıza yardımcı olacaktır.
Namazı bir röportaj gibi düşünmek de yardımcı olabilir. O zaman da şöyle sorularla karşı karşıya kalırız: “Bu kimse okuduklarına dikkat etti mi?” “Namazda iken zihni başka şeyler meşgul olmuş muydu?”. Bu sorulara kendimiz samimi bir şekilde cevap vermeli, cevaplarımızla da kendimizi değerlendirmeliyiz.
Ayrıca kılmakta olduğumuz bu namazın son namazımız olduğunu bir düşünün. İçimizden birine bunun son namazımız olduğu söylenseydi, mümkün olan en uzun şekilde, kimsenin bizi rahatsız etmesine izin vermeden müthiş bir teslimiyetle kılardık namazımızı. Bu da üzerinde düşünmemiz gereken bir konu.
6. Sürekli Dua Edin
Bu, herkesin dikkat etmesi gereken can alıcı bir nokta. Şayet Allah sübhanallahu ve teala’nın yardımı ve rızası olmasaydı, bizlerden eda etmemizi istediği namazlarımızı kılmak da mümkün olmazdı. Bu yüzden Allah sübhanallahu ve teala’ya sürekli dua etmeli ve –örneğin- Kur’an-ı Kerim’i hatırlamakta ya da konsantre olmakta zorlanıyorsak Allah sübhanallahu ve teala’dan sürekli yardım istemeliyiz.
Ayrıca namazlarımızda her ne kadar teslimiyet ve özen dolu hissetsek de namazlarımızın sonunda Allah sübhanallahu ve teala’ya bağışlanma için dua etmeliyiz.
Son olarak Allah sübhanallahu ve teala’ya bizlere namaz kılabilmemiz bahşettiği ihsan ve nimetler adına teşekkür etmeli ve birçok hatamıza rağmen yine de O’na ibadet etmeliyiz.
Bu yüzden, namazlarımızdan sonra sürekli olarak şöyle etmeliyiz: “Allahümme einnî ala zikrike ve şükrike ve hüsni ibadetik.” (Allahım! Seni anıp zikretmek, nimetine şükretmek, sana layık ibadet etmek için bana yardım eyle!)
