İngiltere’de monarşi karşıtı hareketlerin başında gelen Republic grubu, Kraliyet Ailesi'nin İngiliz vergi mükelleflerine yıllık maliyetinin 510 milyon sterlin olduğunu öne sürdü. Bu miktar, Kraliyet harcamalarını finanse eden Sovereign Grant devlet fonunun sağladığı 86 milyon sterlinin tam altı katı.
KRALİYET AİLESİ'NİN GÜVENLİK GİDERLERİ TARTIŞMA KONUSU
Sovereign Grant, Kraliyet Ailesi'nin personel maaşları, seyahat ve mekân yenileme gibi masraflarını karşılayan bir devlet fonu olarak biliniyor. Ancak bu fon, güvenlik harcamaları gibi bazı büyük kalemleri içermiyor. Republic grubu, basında yer alan bilgilere dayanarak sadece güvenlik harcamalarının 150 milyon sterlin civarında olduğunu belirtti.
HALKTAN MONARŞİYE ÖFKE: "YARDIMLAR KESİLİRKEN KRALİYETE MİLYONLAR AKTARILIYOR"
Republic grubu yöneticisi Graham Smith, İngiltere'deki sosyal yardımların kesintiye uğraması tartışmalarına atıfta bulunarak, "Yarım milyar sterlini Kraliyet Ailesi'ne boşa harcarken, nasıl olur da yardımların kesilmesini konuşabiliriz?" şeklinde tepki gösterdi. Smith'in açıklamaları, monarşinin maliyetlerinin daha şeffaf bir şekilde açıklanması gerektiğine dair hükümete yapılan baskıları artırdı.
MONARŞİNİN GİZLİ MALİYETLERİ: KAYIP GELİRLER
Republic’in açıkladığı 510 milyon sterlinlik yıllık maliyet sadece doğrudan harcamaları kapsamıyor. Bu tutar aynı zamanda Kraliyet konutlarından elde edilebilecek ticari gelir gibi kayıp gelirleri de içeriyor. Grup, Kraliyet Ailesi’nin mülklerinden yıllık 96 milyon sterlin gelir sağlanabileceğini ve bu rakamın da boşa giden kaynaklar arasında yer aldığını
belirtti.
KRAL'A MAAŞ ÖNERİSİ
Monarşi karşıtları, Kraliyet Ailesi’nin mevcut sistemle finanse edilmesini "kamu parasının boşa harcanması" olarak değerlendiriyor. Republic, Kraliyet’in harcamalarının kamu kaynaklarıyla bu denli desteklenmesinin son bulması gerektiğini ve Kral’ın yılda 189 bin sterlin maaş almasının daha uygun olduğunu vurguladı.
BUCKINGHAM SARAYI SESSİZ
Kraliyet Ailesi ile ilgili bu mali eleştiriler karşısında Buckingham Sarayı bir açıklama yapmayı reddetti. Ancak Sovereign Grant fonu raporlarına göre, Kraliyet Ailesi'nin devlet ödeneği 2024-25 yıllarında 86,3 milyon sterlin olacak. 2025-26 yıllarında ise bu tutarın 132 milyon sterline çıkması bekleniyor. Artışın temel nedeni, offshore rüzgar türbinlerinden elde edilecek gelirlerdeki yükseliş olarak ifade ediliyor.
MONARŞİNİN EKONOMİK FAYDALARI DA TARTIŞILIYOR
Her ne kadar harcamalar konusunda eleştiriler artsa da, Kraliyet Ailesi'nin İngiltere ekonomisine sağladığı bazı katkılar göz ardı edilmiyor. Özellikle turizm ve dış ticaret alanlarındaki etkileri Kraliyet’in ekonomik faydaları arasında gösteriliyor. Ancak, bu faydaların net olarak hesaplanması oldukça zor.
HALK MONARŞİYİ NASIL GÖRÜYOR?
Son kamuoyu araştırmalarına göre, İngiltere’de monarşiyi maddi olarak faydalı bulanların oranı yüzde 55 olarak hesaplandı. Aynı araştırmada monarşiyi olumsuz görenlerin oranı yüzde 30 düzeyinde kaldı. Kraliyet’e genel olarak olumlu bakanların oranı ise yüzde 59 iken, olumsuz bakanlar yüzde 32 olarak belirlendi. Monarşi karşıtlığının özellikle genç nüfus arasında daha yaygın olduğu tespit edildi.