Zerdeçal turuncu renkte çiçekleri olan, kökü çok eski dönemlere dayanan bir bitkidir. Hindistan ve Çin'de ağırlıklı olarak baharat olarak kullanılmaktadır. Günümüzde de sıklıkla çay olarak değerlendirilmekle birlikte, taze, kuru ve toz hali ile yemeklerde kullanılabilen zerdeçal yağ, parfüm ve ilaç olarak da değerlendirilmektedir. Yaklaşık 150 bileşen içerir. Uçucu yağlar bakımından zengindir. Bitkinin ana yetiştirme alanları dünyanın tropikal ve akdeniz bölgeleridir. Esas olarak uçucu yağlar, reçineden oluşur. Gingerol, bitkinin keskin tadını oluşturur. Ayrıca gerneol ve fineol gibi sindirim ve dolaşımı uyarıcı maddeler içermektedir. C vitamini, demir, magnezyum, kalsiyum, potasyum, fosfor ve sodyum zerdeçalın içerdiği vitamin ve mineraller arasında yer almaktadır. ZerdeçalIN yaklaşık yüzde 3 uçucu yağ içerir; bu yağ, kozmetik, parfüm ve ilaç endüstrilerinde kullanılmaktadır. Biraz ekşi bir tada sahiptir ve genellikle kurutulup öğütülerek baharat olarak ekmekleri, sosları, yemekleri, şekerlemeleri, turşuları ve içecekleri tatlandırmak için kullanır.
Zerdeçalın faydaları nelerdir?
sindirime yardımcı olan ve mide rahatsızlıklarını gideren fitokimyasallar açısından zengindir. Kabızlığı, şişkinlik ve gazı önler, sindirimi rahatlatır. mide bulantısını da azaltabilecek kimyasallar içerir. Mesela baş dönmesi semptomlarını azaltmaktadır. Bağışıklığı güçlendirmeye yardımcı olur. İltihap önleyici özelliği bulunan zerdeçal enfeksiyonlarla savaşmaya ve bağışıklığı artırmaya yardımcı olacak antiviral, antimikrobiyal ve antifungal özelliklere sahiptir. Mesela içerdiği C vitamini ile bağışıklığı desteklemektedir. soğuk algınlığını önler ve tedavisinde yardımcıdır. Zerdeçalın üst solunum yolu hastalıklarına neden olan belirli virüslere karşı antiviral aktiviteye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca öksürüğe iyi gelir. Soğuk algınlığı için zerdeçal çayı, bazı solunum yolu virüslerinden korunmaya yardımcı olmak için soğuk algınlığı ve grip mevsiminde tüketir. Zerdeçalın iltihap önleyici etkileri hafif ağrıların giderilmesine yardımcı olur. Mesela hafif eklem ve kas ağrısında zerdeçal kullanımı önerir. Yapılan bir araştırma zerdeçalın osteoartrit (kireçlenme) ve romatizmal şikayetlere iyi geldiğini göstermiştir. Ayrıca adet kramplarının hafiflemesinde de etkilidir. antioksidan etkiye sahiptir. Mesela antioksidanlar vücuttaki serbest radikallerin bağlanmasına ve hücrelerin sağlıklı kalmasına yardımcı olarak tümörlerin ve kanser hücrelerinin ilk etaptagelişmemesini sağlar. Zerdeçalın antioksidan içeriği ayrıca cildin elastikiyetini ve pürüzsüzlüğünü destekleyen kolajen üretimini korumaya yardımcı olmaktadır. Yüksek kolestorolü düşürür ve kalp hastalığı riskini azaltır. Böylelikle yapılan araştırmalar düzenli zerdeçal tüketmenin yüksek kolesterolü olan kişilerde trigliserit ve kolesterol seviyelerini düşürdüğünü göstermektedir. Zerdeçal, kan dolaşımını düzenleyerek damarlarda yağ birikmesini engeller ve kalp krizi ya da felç riskini azaltır. Tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri kontrolünü sağlamaya, A1C ve insülini azaltmaya yardımcı olur.
